Lokaal Verhaal: de Dakenrevolutie

In de binnenstad broeit een innovatief project met de potentie om de versteende binnenstad voorgoed te transformeren. Dak van de Stad is een project dat boven alles uitstijgt, zowel letterlijk als figuurlijk, want met dit project krijgen de daken van de Tilburgse binnenstad een nieuwe functie. De aanjager van het project is de BIZ, met Niek van den Broek als voorzitter. We zaten samen met hem om meer te weten te komen over de potentiële dakrevolutie in Tilburg.​

Kun je iets over jezelf vertellen? 

"Ik ben Niek van den Broek, trotse eigenaar van de franchiselocaties hotel Mercure en hotel Ibis in Tilburg, directeur van de Heuvelpoort en voorzitter van de BIZ in Tilburg."

Wauw! Directeur van de Heuvelpoort daar is een hoop veranderd in de laatste jaren! 

"Zeker weten, dat begon eigenlijk al in 2004. Destijds was ik General Manager van het Mercure Hotel in Tilburg. In 2005 ben ik directeur geworden van de Heuvelpoort, en daarmee is er een hoop verandering in gang gezet. We hebben het winkelcentrum compleet verbouwd en de kantoorpanden in de Heuvelpoort zijn omgetoverd tot een hotel. In 2014 zijn we gestart met het ombouwen van een deel van de Heuvelpoort tot een parkeergarage."

Hoe ben je voorzitter van de BIZ geworden? 

"Voordat ik voorzitter werd van de BIZ, ben ik vijf jaar lang voorzitter geweest van het Ondernemersfonds. Ik heb dat fonds mede opgericht, en na vijf jaar als voorzitter heb ik de switch gemaakt naar het bestuur van de BIZ. Daar werd ik interim-voorzitter en uiteindelijk definitief voorzitter."

Kun je iets meer vertellen over Dak van de Stad? Wat is het precies?

"Dak van de Stad is een initiatief om de vergroenings- en verduurzamingsmogelijkheden van vastgoed in de binnenstad te versnellen. Het richt zich zowel op commercieel als maatschappelijk vastgoed, met een specifieke focus op de daken. Tijdens de bijeenkomst van Dak van de Stad hebben we een soort menukaart gepresenteerd die we hebben samengesteld voor de vastgoedeigenaren. Samen met Rooftop Revolution hebben we de daken in de binnenstad onderzocht om te kijken welke mogelijkheden er per dak zijn op het gebied van vergroening en andere doeleinden."

Kun je andere doeleinden bedenken dan vergroening?

"Zeker weten! Sommige daken kunnen niet alleen vergroend worden, maar bieden ook de mogelijkheid voor extra verblijfsplekken in de stad, zoals ruimtes voor inspiratie en educatie. Dit draagt niet alleen bij aan vergroening en verduurzaming, maar ook aan de leefbaarheid van de stad. Doloris is een mooi bestaand voorbeeld, en Daktuin Moes moet ook heel tof worden."

Waarom is het zo belangrijk om een dak te vergroenen? 

"Het vergroenen van een dak brengt verschillende voordelen met zich mee. Ten eerste verlengt het de levensduur van het onderliggende dak. Daarnaast heeft het een isolerende werking, waardoor het voor verkoeling in de zomer en warmtebehoud in de winter zorgt. Bovendien kunnen de planten op een groen dak extra water opslaan, wat het riool ontlast tijdens hevige regenval. Als er ook zonnepanelen worden geplaatst, kan de opbrengst tot wel 15% hoger zijn en neemt het risico op brand af, wat verzekeraars weer prettig vinden. Daarnaast draagt het bij aan duurzaam ondernemen, afhankelijk van de financiering, en kan het bij sommige banken leiden tot een korting op het rentepercentage, al dan niet in combinatie met andere maatregelen. Bovendien kunnen meerdere groene daken in dezelfde omgeving de gebiedstemperatuur laten dalen, wat in een warme binnenstad zoals Tilburg erg belangrijk is."

*Een groen dak is een dak dat bedekt is met sedum cassettes. Sedum is een soort vetplant met een vermogen om water op te slaan.

Tekst gaat door onder de afbeelding. 

Hoe ben je aan dit project begonnen? 

"Ik was op zoek naar een project voor de BIZ dat zowel de vastgoedeigenaren ten goede zou komen als raakvlakken had met een maatschappelijk onderwerp. Zo kwam ik uit bij vergroening. Vergroening is iets wat hard nodig is in de Tilburgse binnenstad, maar het biedt ook kansen voor een inspirerend project. Daarom heb ik de hulp ingeschakeld van Rooftop Revolution, een bedrijf dat gespecialiseerd is in het vergroenen en herinrichten van daken."

Hoe waren de reacties op Dak van de Stad? 

"De reacties waren erg goed! De opkomst was nog nooit zo groot en veel vastgoedeigenaren waren enthousiast. Je ziet dat veel ondernemers hiermee bezig zijn, maar vaak niet weten waar ze moeten beginnen vanwege de vele subsidiemogelijkheden en aanbieders. Doordat wij het voorwerk hebben gedaan, kunnen we uitleggen hoe het hen verder kan helpen met hun onderneming, en kunnen we veel mensen over de streep trekken."

Hoe zit het onderwerp vergroenen in elkaar voor een ondernemer? 

"Vergroenen is iets waar veel ondernemingen mee bezig zijn, maar het is niet zo simpel als gewoonweg dingen aanpassen. Vooral in deze tijd (de klap van corona voor ondernemers en de kosten- en energiecrisis naar aanleiding van de oorlog in Oekraïne) moet elke investering goed overwogen worden. Welke investering draagt het meeste bij aan verduurzaming en bijkomend resultaat? Hoeveel gaat het kosten? Heeft het impact op mijn verzekering? Hoe lang gaat een groen dak mee? Wat als ik al dingen op mijn dak heb staan? Vereist het veel onderhoud? Welke subsidies zijn er? Dat is een uitgebreid traject als je dat met een eigen onderneming moet uitzoeken. Vooral als je overweegt dat een ondernemer zijn bedrijf nog moet runnen. Je werkt al veel en als je zo'n project dan nog moet aanpakken, kan dat voor veel ondernemers tijd kosten die ze niet hebben. Precies daar hebben wij de kans geïdentificeerd."

"Het is voor een ondernemer vaak niet een kwestie van wel of niet willen, maar eerder niet beschikken over de capaciteit, financiën of mankracht. Daarvoor zetten wij ons in en hopen wij ook op steun van de gemeente om voor een deel uit het klimaatfonds te kunnen putten. Bijkomend voordeel moet komen uit het bundelen van de aanvragen, zodat ondernemers minder leges hoeven te betalen, leveranciers een grotere opdracht krijgen met minder arbeid doordat we het vergunningstraject voor het plaatsen ook kunnen samenvoegen en coördineren."

Gaat het dak van de Heuvelpoort de komende tijd veranderen? 

"Het is lastig om een inschatting te maken, want sinds de energiecrisis is elke onderneming kritisch gaan kijken naar het verlagen van het energieverbruik, waardoor investeringen in elektrificering naar voren zijn gehaald en we in korte tijd daar al veel in hebben geïnvesteerd. We hopen binnen een jaar op gunstige daken zonnepanelen te kunnen plaatsen, en dan is vergroenen een no-brainer, evenals op de daken die de afgelopen jaren zijn vernieuwd, want daar zit de grootste winst. Hierbij zijn wij afhankelijk van de leverancier, grondstofkosten, inschrijvingen van andere ondernemers en deels het klimaatfonds van de gemeente. Dit geldt niet alleen voor het dak van de Heuvelpoort, maar eigenlijk het hele project."

Wanneer kunnen we een lancering van dit project verwachten?

"De lancering hangt af van de factoren die ik eerder noemde. Aanvullend hopen we ook op ruime steun van de gemeente om dit project te laten slagen. Hier ligt een toffe kans, niet alleen voor de binnenstad, maar voor heel de stad. Zo'n project kan Tilburg verder op de kaart zetten als aanjager van  innovatieve projecten. En natuurlijk is het allerbelangrijkste dat hoe sneller we hiermee aan de slag kunnen, hoe sneller we een betekenisvolle en duurzame impact kunnen hebben op het klimaat en de temperaturen van de stad. We hebben als doel gesteld om 5000 m² grijs dak te vergroenen. Er ligt momenteel ongeveer 5000 m² grijs binnenstedelijk dak in de Tilburgse binnenstad; elke vierkante meter daarvan ligt vol kansen. Het is mooi om te beseffen hoeveel potentie dit project heeft, niet alleen voor de ondernemers, maar ook als inspiratie voor de bewoners van de stad."